Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów – Jedną z głównych konsekwencji wprowadzania tzw. „Polskiego Ładu” staje się szereg nowych obowiązków, nakładanych na przedsiębiorców. Wśród nich znajduje się również zapis, nakazujący comiesięczne przesyłanie elektronicznej wersji Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów. Przepis ma zostać wdrożony w 2023 roku, lecz dobrze przyjrzeć się tej kwestii zawczasu.
Przepisy zawarte w „Polskim Ładzie” mają na celu przede wszystkim usprawnienie procesu kontroli podatkowej, nie dziwią więc rozwiązania zmierzające ku zdigitalizowaniu każdej możliwej formy dokumentów. Tak jak nadchodzący w niedalekiej przyszłości system ustrukturyzowanych E-Faktur, tak też na przykład Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów oraz Ewidencja Środków Trwałych (EŚT) obowiązkowo przejdą w ustrukturyzowane formy elektroniczne w ramach Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK). Obowiązek regularnego dostarczania ich do władz skarbowych, pozwoli na obszerną ewidencję poczynań firm i wzmożoną kontrolę rozliczeń podatkowych. Nałoży także na przedsiębiorców nowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze. Jak jednak Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów wyglądała dotychczas?
Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów – podstawowe informacje
Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów stanowi uproszczoną formę ewidencji księgowej, służącą do ujmowania zdarzeń gospodarczych. Jest to rodzaj księgi podatkowej. Kwestie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, tudzież KPiR, formy stosuje się naprzemiennie, reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z 23 grudnia 2019 roku, w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, wydane na podstawie art. 24a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dokument obowiązywać zaczął od stycznia 2020 roku. Określony został w nim sposób prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, szczegółowe warunki, jakim powinna ona podlegać i odpowiadać, czy też skonkretyzowany zakres obowiązków, które łączą się z jej prowadzeniem. Zapisy w podatkowej KPiR dokonywane są w oparciu o źródłowe dowody księgowe oraz dowody zbiorcze. Są to więc, między innymi, faktury VAT, raporty fiskalne, dowody wewnętrzne, wyciągi bankowe, listy płac, czy chociażby pokwitowane opłaty za przejazd autostradą.
Kogo dotyczy prowadzenie podatkowej KPiR?
Przede wszystkim, podatkową KPiR prowadzić winny osoby fizyczne, które osiągają przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, korzystające z zasad ogólnych, tj. rozliczające działalność według skali podatkowej PIT (według stawek 17% i 23%) lub podatku liniowego (stawka 19%) jako formy opodatkowania. Ponadto KPiR dotyczy podatników prowadzących działalność indywidualnie albo w formie spółki jawnej, cywilnej osób fizycznych, partnerskiej, czy też prowadzą przedsiębiorstwo otrzymane w spadku, których przychody netto z działalności, lub też przychody spółki, za poprzedni rok obrotowy, nie przekroczyły dwóch milionów euro w przeliczeniu na PLN. Wszystkie wyżej wymienione podmioty mają obowiązek prowadzenia księgi zgodnie z wzorem ustalonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia. Dodatkowo prowadzić winny także ewidencję środków trwałych, jak i również wartości niematerialnych i prawnych (art. 22n ust. 2-6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Prowadzenie podatkowej KPiR dotyczy również, prócz przedstawionej już grupy przedsiębiorców określonej w ustawie, rolników prowadzących gospodarstwo rolne, jednak bez zatrudniania tam pracowników, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych a także pracowników rolnych, którzy wykonują działalność gospodarczą osobiście, lub przy udziale członków rodziny, którzy z kolei pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym – przy założeniu, że łączny przychód z takiej działalności gospodarczej nie przekracza 10 000 zł w roku podatkowym. Ten rodzaj księgi prowadzony powinien być według innego wzoru, ustalonego w załączniku nr 2 do omawianego rozporządzenia.
Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów – aktualnie dopuszczalne formy
Jak do tej pory Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów prowadzona być może zarówno w formie klasycznej, a zatem papierowej, lub według uznania, w formie elektronicznej zgodnie z ustalonym już schematem JPK. Wraz „Polskim Ładem” jednak, stopniowo wypierana będzie forma papierowa. Aktualnie także wgląd do ksiąg odbywa się po uprzedniej prośbie urzędu skarbowego, nie jest to jednak regularna ewidencja. Ma się to natomiast wkrótce zmienić. Nowe formy plików JPK będą musiały być przesyłane obowiązkowo na serwer Ministerstwa Finansów w terminie do 20. dnia każdego miesiąca. Przepisy oficjalnie wejść mają w życie 1 stycznia 2023 roku. Data ta stanie się więc przełomowym wyznacznikiem pewnego rodzaju nowej epoki, nie będzie już bowiem możliwości uniknięcia prowadzenia PKPiR i Ewidencji Środków Trwałych w formie innej aniżeli elektroniczna.